USG biodra

Staw biodrowy jest stawem typu kulistego, co oznacza, że znaczny jest zakres ruchów, które można dzięki niemu wykonywać. Utworzony jest przez głowę kości udowej oraz panewkę stawu biodrowego kości miednicznej. Do jego podstawowych funkcji należą, umożliwienie poruszania kończynami dolnymi oraz przenoszenie ciężaru tułowia na kończyny dolne. Panewka stawu biodrowego, a konkretniej, powierzchnia księżycowata i głowa kości udowej są pokryte chrząstką szklistą. Dołek panewki jest wypełniony tkanką tłuszczową. Poza tym panewka jest pogłębiona obrąbkiem panewkowym, zbudowanym z tkanki chrzęstnej.
Do więzadeł wzmacniających staw biodrowy, należą:

  • więzadło łonowo-udowe - łączy krętarz mniejszy kości udowej z trzonem i gałęzią górną kości udowej. Jego podstawowa funkcja sprowadza się do ograniczania ruchów odwodzenia uda.
  • więzadło biodrowo-udowe - łączy kresę międzykrętarzową z kolcem biodrowym przednim dolnym. Zadanie pasma górnego więzadła polega na ograniczeniu odginania się do tyłu, hamowaniu przywodzenia uda i jego obrotu na zewnątrz. Pasmo przednie zapobiega przeprostowi uda i jego obrotowi do wewnątrz;
  • więzadło kulszowo-udowe- rozciąga się od krętarza większego, a tylnym brzegiem panewki. Hamuje ruchy obrotowe uda do wewnątrz oraz ruchy przywodzenia.
  • więzadło głowy kości udowej- znajduje się wewnątrz stawu biodrowego, jest rozpięte pomiędzy dołkiem głowy kości udowej a dołem panewki. Jego zadanie, polega na blokowaniu ruchów odwodzenia, przywodzenia i obrotów na zewnątrz. Co ważne we wnętrzu więzadła głowy kości udowej, przebiega tętnica.

Staw biodrowy jest otoczony wytrzymałą torebką stawową. Wymienione wyżej więzadła są niezwykle silne i potrafią utrzymać nawet bardzo duży ciężar.

Jakie ruchy możemy wykonywać dzięki obecności stawu biodrowego?

Na co dzień, nie zastanawiamy się nad rolą stawu biodrowego w naszym organizmie. Zmienia się to wtedy, kiedy doświadczymy dolegliwości wynikających z jego uszkodzenia. Staw biodrowy pozwala wykonywać następujące ruchy kończyny dolnej:

  • obroty do wewnątrz i na zewnątrz płaszczyzny; prostowanie i zginanie;
  • odwodzenie, czyli odchylenie kończyny od osi ciała;
  • przywodzenie, czyli ruch kończyną w kierunku osi ciała.

Schorzenie i urazy biodra

Ból biodra, może wynikać z:

  • konfliktu panewkowo-udowy - czyli niedopasowania do siebie powierzchni stawowych. Jego najczęstszymi objawem jest nagły ból podczas wstawania i siadania,
  • uszkodzenia obrąbka stawowego biodra- jest konsekwencją uszkodzenia mechanicznego. Uszkodzeniu towarzyszy ból w okolicach pachwiny, co uniemożliwia długotrwałe stanie, chodzenie, a nawet siedzenie,
  • zapalenia kaletki stawu biodrowego- problem dotyczy przede wszystkim osób, intensywnie uprawiających sport,
  • złuszczenia głowy kości udowej- choroba ma nieznaną etiologię i dotyczy głównie dzieci i młodzieży. Pacjenci cierpiący na tę przypadłość, mają trudności w zginaniu uda, odczuwają też silny ból,
  • martwicy kostno-chrzęstnej - wynika ona z niedokrwienia tkanki kostnej. Chorzy odczuwają ból w stawie, a także ,,zablokowanie”. W wielu przypadkach pojawia się obrzęk.

  • Dzięki USG możemy określić, w jakim stanie są ścięgna pacjenta, czy staw jest obrzęknięty, czy doszło do wysięku. Możliwe jest również rozpoznanie: choroby nowotworowej, jałowej martwicy głowy kości udowej, biodra trzaskającego, zwyrodnień. Poza tym uwidocznione zostają: mięśnie, kaletki, panewka, oraz chrząstki głowy kości udowe.

Kiedy wykonujemy USG stawu biodrowego?

Na USG stawu biodrowego powinny zdecydować się osoby odczuwające ból w tej okolicy. Bardzo często w pierwszej kolejności, lekarz zleca wykonanie badania RTG, nie można jednak zapomnieć, że uwidacznia ono jedynie struktury kostne, a ich uszkodzenie nie zawsze jest przyczyną bólu. Rezonans magnetyczny jest dokładniejszy niż USG, ale jest badaniem zdecydowanie droższym, dlatego USG wydaje się być badaniem optymalnym w diagnostyce chorób związanych ze stawem biodrowym. Nie tylko ból jest alarmującym objawem, poza nim, do lekarza powinien się udać każdy, kto zauważył u siebie: trzeszczenia lub strzykania w stawie, bolesność w pośladku, ograniczenie ruchów, utykanie. Lekarzem niosącym pomoc w chorobach związanych ze stawem biodrowym jest: ortopeda.

Jakie struktury są oceniane podczas badania USG biodra?

Lekarz wykonujący badanie, przykładając głowicę ultrasonografu, ogląda między innymi:

  • jamę stawu biodrowego- ortopeda sprawdza, czy nie doszło do przerostu błony maziowej, ani czy w stawie nie ma wysięku; więzadła związane ze stawem;
  • przyczepy poszczególnych mięśni;
  • kanał pachwinowy;
  • zarys głowy oraz szyjki kości udowej, a także krętarza większego;
  • pasmo biodrowo-piszczelowe;
  • ścięgno mięśnia biodrowo-lędźwiowego;
  • mięśnie przywodziciele uda.

USG stawu biodrowego - przygotowanie do badania

USG stawu biodrowego jest badaniem bezpiecznym i nieinwazyjnym. Trwa kilka do kilkunastu minut. Jest zupełnie bezbolesne. Zaleca się, żeby pacjent zgłosił się na wizytę z wynikami badań, jeżeli posiada opis USG wykonanego poprzednio, powinien je zabrać ze sobą, ponieważ wtedy lekarz ma możliwość zestawienia ze sobą wyników i określenia, w jakim tempie postępują ewentualne zmiany.

Jak przebiega USG stawu biodrowego?

Przed rozpoczęciem badania ultrasonograficznego, lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem, podczas którego ten ostatni zostanie zapytany o objawy i ogólny stan zdrowia, a także o przebyte zabiegi i operacje. Po zebraniu wywiadu pacjent zostaje poproszony o położenie się w pozycji leżącej i odsłonięcie okolicy biodra. Specjalista wykonujący badanie nakłada specjalny żel na głowicę ultrasonografu, po to, aby obrazowanie struktury były wyraźniejsze. Żel wspiera transmisję ultradźwięków oraz minimalizuje zakłócenia. Głowica jest przykładana do kilku kluczowych miejsc, co umożliwia lekarzowi oglądanie stawu biodrowego i jego składowych pod różnymi kątami. Po zakończeniu badania USG, pacjent usuwa żel za pomocą ligninowej szmatki. Wizyta kończy się przekazaniem pacjentowi wyników wraz z opisem.
Badanie USG jest podstawowym badaniem diagnostycznym, dzięki któremu możliwe jest wykrycie chorób biodra i podjęcie ich leczenia. Warto pamiętać, że zaniedbywanie leczenia i nieregularne kontrole mogą przyczynić się do pogłębienia schorzenia i upośledzenia sprawności pacjenta.