Operacje złamań kości łódeczkowatej

Pomiędzy kośćmi ręki a kośćmi przedramienia znajduje się zestaw ośmiu kości, które tworzą ludzki nadgarstek. Jedną z nich jest kość łódeczkowata. Ze względu na swoje położenie jest podatna na kontuzje szczególnie u osób aktywnych. Dlatego często dochodzi do jej złamania, które zazwyczaj następuje po upadku na wyciągniętą rękę. W porównaniu z innymi kośćmi istnieje dość duża szansa, że złamanie nie zagoi się i powstanie staw rzekomy. W Centrum Medycznym Medicum wykonujemy wszelkie operacje uszkodzenia nadgarstka. Aby dowiedzieć się więcej na temat leczenia, zapraszamy do przeczytania poniższego artykułu.

Jakie są przyczyny złamania kości łódeczkowatej?

Złamanie kości łódeczkowatej jest zdecydowanie najczęstszym schorzeniem nadgarstka i odpowiada za około 70% jego urazów. Dotyczy to głównie młodych mężczyzn. Mechanizmem wypadku jest zwykle upadek na maksymalnie wyciągniętą rękę. Takie urazy spowodowane są upadkami podczas uprawiania sportów (np. piłka nożna – głównie wśród bramkarzy, piłka ręczna, jazda na rolkach oraz snowboardzie), wypadkami motocyklowymi czy rowerowymi, a także upadkami z dużej wysokości (np. drabina, rusztowanie). Złamania kości łódeczkowatej występują u osób w każdym wieku, jednak u dzieci i osób starszych są rzadziej spotykane. Nie ma czynników ryzyka ani konkretnych chorób, które predysponują do złamania tej kości. Niektóre badania wykazały, że noszenie opasek na nadgarstek podczas energicznych aktywności, takich jak jazda na rolkach lub snowboard, może zmniejszyć ryzyko tego urazu.

Jakie są oznaki złamania kości łódeczkowatej?

Złamaniom łódeczkowatym towarzyszą następujące objawy:
  • Ostry ból w okolicy nadgarstka, który ma tendencję do nasilania się podczas ruchu,
  • Zasinienie nadgarstka,
  • Trzeszczenie (chrupanie) fragmentów kości,
  • Ograniczenia ruchomości ręki,
  • Przekrwienie i obrzęk tkanek miękkich w obszarze urazu.

Złamania małych kości nadgarstka są często bezobjawowe i można je pomylić ze zwykłymi siniakami. Dlatego nawet drobne urazy ręki wymagają zbadania przez traumatologa i dodatkowej diagnostyki. W przypadku złamania ból nie zmniejsza się jak podczas konwencjonalnego urazu, ale ma tendencję do nasilania się wraz ze wzrostem obrzęku. Najczęściej występuje złamanie w obrębie trzonu k. łódeczkowatej. Mogą wystąpić zarówno uszkodzenia pozastawowe, jak i śródstawowe.

W jaki sposób przebiega diagnoza złamania kości łódeczkowatej?

Aby ustalić, czy wystąpiło złamanie kości łódeczkowatej, lekarz najpierw powinien przeprowadzić badanie fizykalne. Tutaj ważne jest, gdzie dokładnie pojawia się ból i czy pacjent przyjmuje pozycję ciała odciążającą kontuzjowane miejsce. Można zastosować różne techniki obrazowania. Jeśli diagnozowanie nic nie wykazuje, przeprowadza się tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. Diagnoza nie jest łatwa, gdyż obrazowanie za pomocą RTG wykonane od razu po urazie może nie wskazywać żadnych nieprawidłowości, jeśli nie ma przemieszczenia złamania. Złamanie nieprzemieszczone może być widoczne dopiero po 2 tygodniach od kontuzji. Z tego powodu nie jest niczym niezwykłym leczenie urazu nadgarstka przez unieruchomienie (takie jak złamanie kości łódeczkowatej) przez tydzień lub dwa, a następnie powtórzenie badania radiologicznego, aby sprawdzić, czy kość jest złamana.

Przy późnym leczeniu pacjentów z objawami złamania kości łódeczkowatej ręki może wystąpić jej nieprawidłowy zrost lub brak zrostu. Ryzyko tego powikłania jest wysokie, ponieważ kość jest słabo ukrwiona. Brak zrostu lub staw rzekomy prowadzi do zmian destrukcyjnych i postępującej choroby zwyrodnieniowej stawów nadgarstka. Wpływa to negatywnie na jakość życia pacjenta i funkcjonalność ręki. Dlatego tak ważne jest, aby w odpowiednim czasie wyeliminować konsekwencje złamania kości łódeczkowatej w celu przywrócenia przepływu składników odżywczych do tkanek i uniknięcia ograniczeń funkcjonalnych w przyszłości. Centrum Medyczne Medicum posiada do dyspozycji pacjentów profesjonalny sprzęt diagnostyczny, który pomaga w skutecznym wykryciu wszelkich patologii narządów ruchu.

Jak przebiega leczenie złamania kości łódeczkowatej?

W zależności czy mamy do czynienia ze złamaniem z przemieszczeniem, czy bez wybieramy sposób leczenia. Chociaż leczenie zachowawcze wymaga dłuższego czasu gojenia, istnieje pewne ryzyko związane z interwencją chirurgiczną. W pierwszym przypadku leczenie złamania polega na unieruchomieniu ręki. Specjalista nakłada okrągły opatrunek gipsowy na nadgarstek. Unieruchomienie musi koniecznie uchwycić proksymalne paliczki kciuka. Unieruchomienie trwa zwykle od dwóch do trzech miesięcy. Po dwóch tygodniach lekarz powinien wykonać badanie radiologiczne, aby sprawdzić, czy nie doszło do przemieszczenia złamania. Po upływie tego czasu powinna nastąpić fizjoterapia. Terapia zachowawcza obejmuje również stosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, które zmniejszają ból.

Kiedy konieczna jest operacja?

Interwencja chirurgiczna jest uważana za niezbędną, jeśli mamy do czynienia ze złamaniem bieguna bliższego lub ze złamaniem z przemieszczeniem. Powodem tego są słabe perspektywy gojenia tych dwóch rodzajów złamań. W takich przypadkach przeprowadza się operację, podczas której chirurg ponownie łączy dwa fragmenty śrubami.

Najlepiej nadają się do tej procedury śruby Herberta. Jeżeli zabieg przeprowadzany jest w sposób małoinwazyjny, nie tylko złamanie jest leczone w sposób stabilny, ale także znacznie skraca się czas leczenia uzupełniającego. Po zabiegu chirurgicznym nadgarstek zostaje unieruchomiony na 6 tygodni. Gojenie po operacji przebiega tak samo szybko, jak przy leczeniu zachowawczym. U większości pacjentów śruba pozostaje w nadgarstku do końca życia. Operacja jest zwykle wykonywana w znieczuleniu splotu ramiennego lub ogólnym w warunkach szpitalnych. Przeprowadza się ją przez nacięcie skóry o długości ok. 3 do 4 cm nad kością łózdeczkowatą. Tutaj fragmenty są ponownie składane i stabilizowane za pomocą śruby lub metalowego drutu. Zabieg trwa od około 1 do 1,5 godziny. Długość pobytu w szpitalu uzależniona jest od bólu pooperacyjnego i wynosi 1- 2 dni.
Pierwsza zmiana opatrunku następuje następnego dnia, natomiast usunięcie szwów planowane jest ok. 14 dni po operacji. Lekarz prowadzący określa, jak długo pacjent musi nosić szynę gipsową lub ortezę w zależności od rodzaju złamania oraz leczenia. Należy także zastosować leczenie fizjoterapeutyczne, aby zoptymalizować zakres ruchu kciuka. Po usunięciu szyny wykonuje się zdjęcie rentgenowskie, aby potwierdzić gojenie złamania. Chorą rękę należy oszczędzać przez około 6 tygodni.

Jakie powikłania mogą wystąpić po leczeniu złamania kości łódeczkowatej?

Najczęstszym powikłaniem jest staw rzekomy. Koncepcyjnie złamanie zmienia się w staw rzekomy dopiero po 6 miesiącach. Diagnozę stawia się na podstawie radiogramów i tomografii komputerowej, a pacjent nadal odczuwa ból w miejscu złamania. Inną niepożądaną reakcją jest martwica kości, czyli śmierć tkanki z powodu braku ukrwienia. Dzieje się tak, gdy następuje duże przemieszczenie fragmentów złamania, powodując pęknięcie naczyń krwionośnych, które je zaopatrują. Zwykle leczy się je unaczynionym przeszczepem kostnym, czyli kością pobraną z innej lokalizacji. W przypadku wystąpienia któregokolwiek z powikłań, używanie nadgarstka spowoduje zużycie chrząstki pokrywającej staw, powodując ból oraz zmniejszoną ruchomość. Taki proces zwyrodnieniowy jest powolny i nieodwracalny.

Jak wygląda powrót do zdrowia?

Rehabilitacja po złamaniu może trwać kilka miesięcy w zależności od charakteru urazu i ogólnego stanu pacjenta. W okresie rehabilitacji należy zadbać o ograniczenie ruchu w uszkodzonej kończynie. Po przeforsowaniu mogą wystąpić powtarzające się kontuzje, dlatego lepiej jest zachować fizyczny odpoczynek i nie uprawiać żadnych sportów, aby przypadkowo nie doznać nowej kontuzji.

Tymczasowa sztywność stawu nadgarstkowego utrzymuje się po raz pierwszy po leczeniu złamania. Aby wyeliminować ograniczenia funkcjonalne, specjaliści przepisują masaże, ćwiczenia fizjoterapeutyczne i fizjoterapię. Ćwiczenia fizyczne mające na celu rozwój stawu nadgarstkowego i zapobieganie przykurczom najlepiej wykonywać pod nadzorem fizjoterapeuty. Lekarz będzie mógł kontrolować intensywność ruchów i poprawność ćwiczeń. Fizjoterapia stosowana jest przede wszystkim w celu zmniejszenia ryzyka przewlekłego bólu i stanu zapalnego. W tym przypadku wykonuje się aplikacje parafinowe, laseroterapię, elektroforezę.

Przy odpowiedniej wytrwałości i przestrzeganiu środków bezpieczeństwa sprawność pacjenta zostaje przywrócona w pierwszych miesiącach po leczeniu chirurgicznym. W Centrum Medycznym Medicum otrzymasz niezbędną opiekę lekarską w przypadku złamania łódeczkowatej kości ręki. Nasi doświadczeni traumatolodzy i chirurdzy, pracując z pacjentami, dobierają najbardziej skuteczną i bezpieczną taktykę leczenia i zapewniają szybki powrót do zdrowia. Zapraszamy do kontaktu z Centrum Medycznym Medicum oraz z naszymi lekarzami specjalizującymi się w chirurgii ręki.